رساله های سیاسی ـ اسلامی در ایران معاصر

نویسندگان

سیدمحمدعلی حسینی زاده

چکیده

در فضای نسبتا آزاد سال های اولیه دهه بیست انتشار آثار و مقالات ضد دینی افزایش یافت و جامعه مذهبی را با سیل پرسشها و شبهات جدید روبرو کرد و اندیشمندان مذهبی را به تامل واداشت. در این زمان کسروی  مشهورترین سردمدار جریان ضدمذهبی محسوب می شد. وی به خصوص در دو کتاب شیعیگری و در پیرامون اسلام که در سال 1323 منتشر شدند اسلام و تشیع را به نقد کشید. نوشته های کسروی واکنشهای شدیدی را در پی داشت و سرانجام به قتل او منجر شد. در کنار وی علی اکبر حکمی زاده با انتشار جزوه ای کوچک به نام اسرار هزارساله موجی از پاسخگویی در میان نیروهای مذهبی را به دنبال آورد. حکمی زاده در این کتاب نقدهای خود را به صورت سوال منتشر کرده و از علما خواسته بود به این سوالات پاسخ دهند.[1]  کسروی و حکمی زاده لبه تیز حملات خود را متوجه علما و جایگاه آنان در مذهب شیعه کردند و از جمله مساله ولایت فقیه و عدم مشروعیت حکومت در عصر غیبت و حقوق سیاسی فقها در عصر غیبت را به نقد کشیدند. این در حالی بود که در این زمان در حوزه ها این تفکر تقریبا فراموش شده بود و علما و مراجع وقت با تاسی به آیت الله حایری از حقوق سیاسی فقها سخنی به میان نمی آوردند. اما پرسشها و تردیدهایی که از سوی کسروی و حکمی زاده مطرح شد علما را واداشت در مورد ماهیت حکومت اسلامی و نقش فقها به تامل جدی بپردازند. بنابراین موج پاسخگویی به کسروی به تدوین رساله هایی منجر شد که در آنها از حکومت اسلامی سخن به میان می آمد و در این رساله ها بود که ظاهرا برای اولین بار به طور مشخص از این مفهوم استفاده می شد. بدین ترتیب اولین رساله های اسلام سیاسی در ایران عمدتا در پی پاسخگویی به کسروی و حکمی زاده تدوین شدند. در اینجا گزارشی اجمالی از این رساله ها را ارائه خواهیم کرد. [1] . حکمی زاده، 1322.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر تحولات سیاسی بر نقاشی معاصر ایران با تأکید بر آموزه های سیاسی انقلاب اسلامی

مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر نقاشی معاصر ایران صورت گرفت. هنر به عنوان بخشی از زندگی بشر همواره دست‌خوش تغییر و تحولات بوده است. تغییر و تحولی که در بستر خود بر عوامل بیرونی مؤثر بوده و از همین عوامل تأثیر پذیرفته البته به نظر می‌رسد بیشتر این عوامل بیرونی بوده‌اند که بر دوش هنر و هنرمند سنگینی کرده و از ابزار برانگیختگی او محسوب می‌شوند. این پژوهش تلاشی است جهت بازشناسی عوام...

متن کامل

علم سنجی رساله های حوزۀ مالی اسلامی در ایران

هدف این مقاله، علم ­سنجی کلیة­ رساله ­های حوزة مالی اسلامی منتشر­شده در ایران، با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا می­باشد. جامعة آماری پژوهش از 73 رساله تشکیل­ شده است که در دانشگاه­ها و مراکز آموزشی کشور منتشر­شده ­اند. داده­های پژوهش با به­کارگیری ابزار سیاهۀ­وارسی گردآوری و با استفاده از نرم افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته­اند. همچنین مبنای تعیین موضوع رساله­ ها، عمدتا مقوله ­های...

متن کامل

نگاهی به اوضاع سیاسی ـ اجتماعی سراوان در دورة معاصر

بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی سراوان در دوره قاجار و پهلوی یکی از مسائل مهم تاریخ معاصر ایران است که کمتر بدان پرداخته شده است. سراوان یکی از شهرهای جنوب شرقی ایران بود که در جریان رقابت کشورهای اروپایی بر سر کنترل و تسلط بر هندوستان، مورد توجه آنها قرار گرفت. اهمیت سراوان در دوره ی معاصر بیش از همه به هنگام تعیین مرزهای بلوچستان نمایان شد؛ زیرا اختلاف بر سر مالکیت نواحی کوهک و اسپندک از موضوعاتی...

متن کامل

سنت ـ مکتب سیاسی اسلامی ایران

علم و اندیشه سیاسی اسلامی، با نگرش الهی و براساس بنیادهای دینی در حالی آغاز شد که قرون متمادی از زوال اندیشه‏پردازی می‏گذشت. سنت اگوستین، به عنوان بنیان گذار فلسفه سیاسی مسیحیت، آخرین میراث دار برجسته سنت علم و اندیشه سیاسی، نه تنها مسیحیت، بلکه روم و یونان بود، وی آخرین حلقه از حلقه‏ های پی در پی سیر زنجیروار علم و اندیشه از ابتدا در سایر ملل و مکاتب باستانی و قدیم قبل از اسلام محسوب می ‏گردد....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

دوره 9

شماره شماره سی و پنجم - پاییز 85 2006

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023